هیچ جایی نیست که اندیشه باشد و وحی نباشد ...

انسان، اندیشه اش و عقلش یک چراغ خوبی است

خوب، چراغ بدون صراط که مشکلی را حل نمی کند

شما حالا یک آفتابی هم دستتان باشد، وقتی راه نباشد کجا را میخواهید ببینید؟

عقل ذرّه ای در مهندسی دین سهمی ندارد(ذرّه یعنی ذرّه!) ...

عقل که دین ساز نیست، قانون گذار نیست

عقل یک چراغ خوبی است، راه را انبیاء نشان می دهند

موضوعات را خدا آفرید، محمولات را خدا آفرید، انسان را خدا آفرید، رابطه انسان با جهان را خدا آفرید ... او باید دین را تعیین کند

ذرّه ای از ذرّات دین به دست عقل نیست

عقل یک چراغ خوبی است نه یک قانون گذار؛ عقل یک قانون شناس خوبی است

حالا قانون شناس، چراغ خوب، سراج منیر، اگر راه نباشد او کجا را ببیند؟

بنابراین تا اندیشه هست، تا فکر هست، وحی هم هست

این یک اصل کلی: ممکن نیست یک جایی بشر زندگی کند و وحی الهی نباشد ...

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره شعراء، آیات 192 تا 204/ رادیو معارف/برنامه بر کرانه نور، 1394/8/10

قربة إلی الله یعنی:

راه هست

رفتن ممکن هست

رونده هایی هم رفتند

به ما هم گفتند بیایید.

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره شعراء، آیات 192 تا 200/ رادیو معارف/برنامه بر کرانه نور، 1394/8/9

همین طور فلّه ای حرف نزنید!

قرآن کریم یک کتاب نازل نیست، یک کتاب متنزّل است.

نازل یعنی حرف سطحی و بی محتوا

متنزّل یعنی حرفی که از جای بلند آمده، مسیری را طی کرده، پیامی دارد تا شنونده را با همین مسیر به مقام برتر و بالاتر برساند ...

شما ببینید در ادبیات بعضی ها نازلانه شعر می گویند، بعضی ها متنزلانه شعر می گویند.

یک کسی ممکن است که انواع و اقسام مرغ ها را شناسایی کرده، برگ ها را شناسایی کرده، درخت ها را شناسایی کرده، آهنگ ها را شناسایی کرده، گل ها را شناسایی کرده، میوه ها را شناسایی کرده، یک قطعه ای، یک قصیده ای، یک غزلی دارد پر از این حرف ها؛ عده ای هم ممکن است بگویند به به! اما این شعر، شعر نازل است؛ این پیامی ندارد.

اما یک وقت هست که کسی معنای معقولی را در کارگاه خیال می پرواند؛ از کارگاه خیال به سامعه و ناطقه می دهد که خروجی او جمال محسوس است، می شود دیوان حافظ

این یک پیام دارد، این از راه بلند آمده، از راه دور آمده، از راه دور که آمده انسان را هم به راه دور می برد؛ این می شود متنزّل.

آن هایی که می گویند هر چه دارم همه از دولت قرآن دارم، سعی کرده اند که ادبیاتشان متنزّل باشد نه نازل؛ لذا گفتارشان، رفتارشان، نوشتارشان متنزّلانه است.

غالب شما تدریس می کنید ... تدریس می کنید یعنی چه کار می کنید؟یعنی یک مطلبی را در هنگام مطالعه در عاقله تان خوب می پرورانید ...

بعد حالا به این فکر هستید که این را به صورت مقاله در بیاورید یا تدریس کنید.

حالا برای اینکه خواستید بنویسید یا تدریس کنید، این را می دهید به کارگاه خیالتان؛ اگر خواستید فارسی بنویسید خصوصیات فارسی اش را تنظیم می کنید که یک مقدمه دارد، 5 تا فصل دارد، یک نتیجه دارد، یک منبع دارد، یک فهرست دارد، این ها را بررسی می کنید در کارگاه خیالتان؛ بعد دست به قلم می برید می نویسید یا موقع تدریس شروع می کنید به درس گفتن.

این خروجی اش می شود یک جمال محسوس که متنزّل است؛ برای اینکه از عاقله تان تنزّل کرده به دستگاه خیال منظم شده و از دستگاه خیال تنزّل کرده به ناطقه تان و با بنانتان یا زبانتان منتشر می شود.

آن استادی موفق است که بین حس و عقل او، خیال فعّال باشد؛ می بینید چقدر درس بعضی ها شلوغ است، درس بعضی ها شلوغ نیست؛ ممکن است هر دو عالم باشند.

برای اینکه او حرف معقول می زند؛ معقول را محسوس می کند بدون کارگاه خیال! بدون اینکه نظم بدهد همانطوری فلّه ای حرف می زند؛ این به جایی نمی رسد!

اگر بخواهد سخن بگوید کسی نمی فهمد.

بخواهد بنویسد کسی نمی فهمد.

این قدرت خیال را که ذات أقدس إله آفریده بین عقل و حس، این مهندس خوبی است، این نقشه بردار خوبی است، این طرّاح خوبی است، این ورودی و خروجی مشخصی دارد.

انسان همین جوری فله ای درس بدهد موفق نیست؛ فله ای بنویسد موفق نیست.

خیلی ها بودند که همین طور مردند با اینکه عالم بودند، برای اینکه از خیال بهره نگرفتند.

ذات أقدس إله می فرماید که ما از عربی مبین که نازل ترین مرحله است، که جمال محسوس است تا علی حکیم و از علی حکیم تا عربی مبین، این را مهندسی کردیم:

إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لَّعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ. وَ إِنَّهُ فِی أُمِّ الْکِتَابِ لَدَیْنَا لَعَلِیٌّ حَکِیمٌ.

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره شعراء، آیات 192 تا 200/ رادیو معارف/برنامه بر کرانه نور، 1394/8/9

اگر چیزی شنیدید و خواندید، تحقیق و بررسی کنید.

إِن جَاءکُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَیَّنُوا(اگر فاسقی برای شما خبری آورد بررسی و تحقیق کنید).

این هم جزو جوامع الکلم است(یعنی برای بشر من الأولین و الآخرین نافع است. اختصاصی به مسلمان و یهودی و مسیحی و زرتشتی و ... ندارد)؛  منتهی نبأ را به عنوان تمثیل ذکر کرده نه به عنوان تعیین.

یعنی إِن جَاءکُمْ  BBC بِنَبَأٍ فَتَبَیَّنُوا (اگر BBCبرای شما خبری آورد بررسی و تحقیق کنید)

إِن جَاءکُمْ  BBC بفیلم فَتَبَیَّنُوا (اگر BBC برای شما فیلمی آورد بررسی و تحقیق کنید)

إِن جَاءکُمْ  BBC بسریال ففَتَبَیَّنُوا (اگر BBC برای شما سریالی آورد بررسی و تحقیق کنید)

إِن جَاءکُمْ سایت بخبر فَتَبَیَّنُوا(اگر سایتی برای شما خبری آورد بررسی و تحقیق کنید)

خوب، شما در شرایط کنونی ببینید جایزه صلح نوبل را به أشق الأشقیا می دهند. شما توقع دارید جریان قوم لوط را این ها همین طور بی فرهنگ سازی ترویج کنند؟

اول می گویند این خواسته بشر است، فطرت بشر است.

با خبر هستید یا نیستید؟! یک مؤسسه رسمی در یکی از همین کشورهای اروپایی بود-که حالا نمی خواهیم نامش را ببرم- یک عده از مهندسین آنجا ثبت نام کرده بودند و به صراحه گفتند و بر چهره این ساختمان نوشته بود که شما ما را درک نمی کنید!

همین قوم لوط ها!

??خوب اول فرهنگ سازی می کنند بعد می گویند فلان حیوان این کار را کرده. حیوان ها می کنند، انسان ها می کنند، شما هم ما را درک نمی کنید.

این همان حرف قوم لوط است که می گویند شما مقدّس نمایی می کنید إِنَّهُمْ أُنَاسٌ یَتَطَهَّرُونَ

خوب، آن هایی که به حضرت لوط (سلام الله علیه)، به مؤمنان به او اهانت می کردند چه می گفتند؟ ... [می گفتند] شما مقدس نمایی می کنید، شما عقب افتاده اید. ... بی خود خودتان را به طهارت می زنید. این یک امر فطری است، یک امر علمی است، بشر پذیرفته؛ آن وقت هم همین را می گفتند.

خوب، این دنیایی که جایزه صلح نوبل را به أشق الأشقیا می دهد؛ حقوق بشر را هم به أشق الأشقیا می دهد؛ توقع دارید که فرهنگ سازی نکند؟ کار قوم لوط را رایج نکند؟ علمی نکند؟

یک قصه ای را مرحوم بوعلی نقل کردند که چشم برخی از حیوانات را بستند تا با محارمشان جمع بشوند؛ وقتی این حیوان چشم را باز کرد آنقدر خودش را به زمین زد تا هلاک شد!

حیوانات هم این کار را نمی کنند!

آری ممکن است همان طوری که 4 تا انسان را در اثر بدآموزی به بیراهه ببرند 4 تا حیوان دست آموز را هم به بیراهه ببرند اما ... حرفی از حرف وحی بالاتر نیست؛ فرمود وَمَن أَصدَقُ مِنَ اللَّهِ قیلًا ؟!

می فرماید این برخلاف فطرت است؛ فطرت یک نیازی دارد، ذات أقدس إله این نیازها را از راه صحیح برطرف کرده، حالا این ها آمده اند دارند نیازشان را به نحو کاذب برطرف می کنند.

بنابراین اگر قرآن فرمود إِن جَاءکُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَیَّنُوا، فیلم، سایت، سریال، رسانه و مناظره هم به شرح ایضاً(همچنین).
اگر BBC و امثال BBC چیزی نشان داد فَتَبَیَّنُوا(تحقیق و بررسی کنید)؛ برای اینکه شما الان می بینید این ها یک بین الغی را بین الرشد می کنند.

خوب، جایزه صلح نوبل را به که باید بدهند؟ به یک کسی که آتش افروز و آتش بیار معرکه است و دست به انفجار دارد و تروریست بین الملل دارد و تروریست دولتی دارد و عده ای را آواره می کند و ... ؟!

این است دنیا!

لذا فرمود به اینکه اگر چیزی شنیدی، روزنامه ای خواندی، ماهواره دیدی، در اینترنت دیدی، توی سایت ها دیدی فتبیّنوا (تحقیق و بررسی کنید)

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره شعراء، آیات 176 تا 191/ رادیو معارف/برنامه بر کرانه نور، 1394/8/6

کم فروشی نکنید(2)

«وَلاَ تَبْخَسُواْ النَّاسَ أَشْیَاءهُمْ»؛ با هرکسی معامله می کنی، چه مسلمان چه غیرمسلمان

می خواهی درس بدهی بی مطالعه نرو! همانطور انبار کرده حرف نزن!

می خواهی سخنرانی بکنی، بی مطالعه نرو!

 چیزی می خواهی بنویسی بی مطالعه نرو!

اهل رسانه ای، بی تحقیق دهان باز نکن!

وَلاَ تَبْخَسُواْ النَّاسَ - چه مسلمان، چه کافر- ا أَشْیَاءهُمْ ؛ أَشْیَاءهُمْ یعنی أَشْیَاءهُمْ؛ سخن از خوراکی و پوشاکی و نوشاکی و ... نیست.

خوب یک کسی بدون مطالعه رفته سر کلاس، این مشمول این نهی است دیگر.

بی مطالعه رفته منبر؛ بی مطالعه دست به قلم برده؛ بی مطالعه رفته روی میز کارمندی نشسته.

این جزو جوامع الکلم است. فرمود مسلمانی باش، کافری باش، کم نده! کم نیار!

 این است که این کتاب را آدم می بوسد وَلاَ تَبْخَسُواْ النَّاسَ أَشْیَاءهُمْ ...

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره شعراء، آیات 176 تا 191/ رادیو معارف/برنامه بر کرانه نور، 1394/6/8

کم فروشی نکنید(1)

اینکه فرمود «یُؤتِی الْحِکْمَةَ مَن یَشَاء» همه اش فلسفه و کلام نیست؛ یعنی یک کاسبی که امین باشد، او حکیم است.

لازم نیست کسی حالا فلسفه و کلام بخواند، لازم نیست تفسیر بخواند؛ اگر کسی به دین عمل کرده حکیم است؛ حکمت عملی است دیگر حالا حکمت نظری نداشت، نداشت.

اینکه فرمود «یُؤتِی الْحِکْمَةَ مَن یَشَاء وَمَن یُؤْتَ الْحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْرًا کَثِیرًا»، همه اش مربوط به اندیشه و نظر نیست.

یک کاسب امین خیر کثیر دارد.

یک کارمند امین خیر کثیر دارد ...

جامعه ای که کم فروشی نکند، گران فروشی نکند، جامعه حکیم است؛ این جامعه یقیناً روی صلاح و فلاح را می بیند...

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره شعراء، آیات 176 تا 191/ رادیو معارف/برنامه بر کرانه نور، 1394/8/6

بیان لطیف حکما این است که انسان که غذا می خورد غذای انسان مثل غذای حیوان در طبیعت آماده نیست. یک سعی فراوانی و کوشش زیادی می خواهد تا غذا را تهیه کند.

خوب اگر لذتی از این کار نبرد این غذا را تهیه نمی کند و قهراً می میرد. ذات أقدس إله یک لذتی در غذا خوردن به انسان داده که این لذت تغذّی به منزله مزد کارگری اوست. این خیال می کند انسان برای اینکه لذت ببرد [غذا می خورد] در حالی که این لذت برای این است که غذا بخورد؛ و چون نمی فهمد و مغالطه می کند و خیال می کند غذا خوردن برای لذت بردن است، تا لذت در فضای کام او هست دهن می جنباند و غذا می خورد.

اکثر بیماری های انسان در اثر بدخوری و پرخوری است.

خوب آدم اینقدر می خورد که در مجلس آروغ بزند؟! بارها این حدیث از وجود مقدس پیغمبر نقل شد که در مجلس آن حضرت کسی آروغ زده بود با آن ادب الهی که حضرت داشت فرمود مواظب دهانت باش! مگر آدم اینقدر غذا می خورد که در حضور دیگری آروغ بزند؟! «احفِض جَشَأک»

از یک انسان پرخور که خوش فهم در نمی آید. این محقّق شدنی نیست. خوش درس، چه حوزوی چه دانشگاهی، انسانی که سیر باشد هرگز عاقل و خردمند نخواهد شد.

به مقداری که انسان غذا لازم دارد غذا می خورد دیگر...

خوب اگر گفتند اشتها به غذا نداشتی کنار سفره نرو، یک مختصر مانده سیر شوی بلند شو، برای اینکه شما می خواهید جا برای درک داشته باشید.

این روح را شما سرگرم کردید که غذاهایی که خوردید، پرخوری کردید، این را تبدیل بکند به زباله و هضم کند، دیگر جا برای فکر برایش نگذاشتی.

شما یک حکیمی را وادار کردید که بیاید زباله های شهر را جمع کند! بله، این می کند ولی خوب حیف است دیگر.  اگر یک فقیهی را، یک حکیمی را، یک استادی را، یک طبیبی را بگویید تو باید این زباله های شهر را جمع کنی، مجبورش کنی خوب می کند ولی بالاخره او کار مهمتری دارد.

این روح حکیم است، فقیه است، طبیب است، بزرگوار است؛ آدم تمام برنامه ها را بدهد که این غذاها را که خوردی این ها را هضم بکند تحویل دستشویی بدهد؛ خوب این ظلم به روح است دیگر.

به مقداری که این بدن نیاز دارد انسان غذا می دهد ... چون این بدن از آن جهت که بدن است غذا هضم نمی کند؛ خوب اگر این روح که خلق شده است خلیفه الهی باشد، عالم باشد، محقّق باشد، او را که انسان صرف کار بیجا نمی کند.

غذا خوردن یک حسابی دارد، نکاح هم یک حسابی دارد؛ غذا برای حفظ شخص است به مقدار معقول و نکاح برای حفظ نسل است به مقدار معقول ...

*- برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره شعراء، آیات 160 تا 175/ رادیو معارف/برنامه بر کرانه نور، 1394/8/5

یک بیان نورانی از امام رضا (علیه السلام) است که می فرماید « کُلَّما أحدَثَ العِبادُ مِن الذُّنوبِ ما لَم یَکُونوا یَعمَلُونَ أحدَثَ اللّه ُ لَهُم مِن البَلاءِ ما لَم یَکُونُوا یَعرِفُونَ»

یعنی هر وقت مردم یک گناه بی سابقه انجام بدهند، یک بلا و عذاب بی سابقه ای هم دامنگیر آن ها می شود.

حالا شما ببینید این مشکل ایدز و امثال ایدز و این بیماری ها قبلاً اصلاً سابقه نداشت؛ نه اینکه قبلاً بود و نمی توانستند معالجه کنند. گناهان بی سابقه باعث این عذاب ها و دردها و بلاهای بی سابقه است.

اینچنین نیست که انسان یک چیز جدایی باشد در عالم؛ حوادث عالم در انسان مؤثر است؛ اعمال انسان بر حوادث مؤثر است ...

همانطور که رخدادهای جهان در تصمیم گیری های انسان و در کیفیت زندگی انسان ها مؤثر است، اعمال انسان هم در پیدایش حوادث مؤثر است.

این بخش مکرر در قرآن کریم گذشت که فرمود اگر مردم، عمل صالح داشته باشند، ایمان داشته باشند، به بیراهه نروند، راه کسی را نبندند، ما باران به موقع می فرستیم و برکات آسمانی برکات زمینی نصیبشان می کنیم. وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُواْ وَاتَّقَواْ لَفَتَحْنَا عَلَیْهِم بَرَکَاتٍ مِّنَ السَّمَاء وَالأَرْضِ

فرمود اگر این ها مردان صالح باشند، به خدا و قیامت اعتقاد داشته باشند، ایمان داشته باشند، ما فصول چهارگانه این ها را تنظیم می کنیم.

اگر شما به راه بودید، این نعمت ها هست و خدا به عدد عطش هر گیاهی یک قطره می فرستد؛ منتهی اگر یک جامعه ای لایق بود خدا باران را برای آن ها می فرستد وگرنه به دریاها راهنمایی می کند.

فرمود ما باید فرمان دهیم به این بادها که ابرهای باردار را کجا زایمان کند وَ أَرْسَلْنَا الرِّیاحَ لَواقِحَ کار ماست؛ بنابراین اینچنین نیست که دعای باران بی اثر باشد، نماز باران بی اثر باشد.

فرمان صریح ذات أقدس إله این است که این ها چون بیراهه رفتند ما نعمت هایمان را کم کردیم؛ اگر به راه باشند وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُواْ وَاتَّقَواْ لَفَتَحْنَا عَلَیْهِم بَرَکَاتٍ مِّنَ السَّمَاء وَالأَرْضِ

*برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره شعراء، آیات 160 تا 175/ رادیو معارف/برنامه بر کرانه نور، 1394/8/5

اینکه شما می بینید علوم تجربی پیشرفت کرده و چون معرفت شناسی شان تجربی است و نه تجریدی(*)، این ها یک دور باطلی از حس به خیال و از خیال به حس دارند؛ این دور باطل مثل همین چرخ و فلک است. این هرگز انسان را به جایی نمی برد.

این یک دور باطل است. سینماها اینطور است؛ هنرها اینطور است؛ علوم روز اینطور است.

اینطور نیست که این علوم اگر تجرید در آن نباشد انسان را به جایی برساند؛ این از حس به خیال، از خیال به حس همین طور یک دور باطل است.

در بعضی روایات ما فرمودند حمار طاحونه. طاحونه یعنی آسیاب که طحن می کرد و این گندم را آسیاب می کرد. حمار برای اینکه بگردد و این گندم ها را بتواند آرد بکند چون حیاتش دوری بود چشمش را می بستند و چون چشمش را می بستند او خیال می کرد که صبح تا غروب چند کیلومتر راه رفته؛ بعد که غروب چشمش را باز می کردند می بیند سر جای خودش است!

این ها با چشم بسته دارند حرکت می کنند؛ یعنی دور خودشان دارند می گردند.

یک فلان صنعتی اختراع می کنند که در فلان کار پیشرفت بیشتری کنند. از خیالی به حسّی، از حسّی به خیالی در همین دور باطل می گردند چون معرفت شناسی این ها فقط تجربی است؛ چیزی را که نبینند نمی پذیرند.

ابطال پذیری شان همین است. گفتند ما چیزی را قبول می کنیم که محسوس باشد، قابل ابطال باشد، قابل اثبات باشد.

خوب؛ قابل ابطال و اثبات باید باشد اما نه تنها با تجربه! نیمه تجربی هم هست بالاتر از او؛ تجریدی فلسفه و کلام هست بالاتر از او؛ تجریدی ناب عرفان نظری هست بالاتر از او؛ شهود عرفانی است فوق همه این ها؛ وحی انبیاء فوق کل است؛ این ها راه هاست. این ها همان دیوار پس ده را دیدند خیال می کنند علم هم همین است.

... {یکی از حضار: دنیای خودشان را که آباد کردند ...} کی دنیا را آباد کردند؟! روزانه در عذاب الیم اند. این چه آبادی است؟ خوب شما ببینید باغ وحش هم هست، این حیوانات در جنگل خوب دارند زندگی می کنند؛ این کجای آبادی است؟ مگر این درنده ها بد زندگی می کنند؟ بد می خورند؟ بد می نازند؟ بد بازی می کنند؟ إِنْ هُمْ إِلَّا کَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِیلًاً؛

با اینکه قرآن کتاب ادب است و هیچ کسی را فحش نمی دهد. در سوره انعام فرمود مبادا به مقدّسات کسی فحش دهید! اگر به مقدسات کسی فحش دادید، او هم برمی گردد فحش می دهد و مرتب جنگ و کشتار داخلیست.

همین کتاب که می فرماید لاَ تَسُبُّواْ الَّذِینَ یَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ فَیَسُبُّواْ اللّهَ عَدْوًا بِغَیْرِ عِلْمٍ کَذَلِکَ، فرمود إِنْ هُمْ إِلَّا کَالْأَنْعَامِ؛ بعد فرمود سه راه دارد. یا با برهان تحقیق کنید. یا حرف وحی را گوش دهید یا دو روز صبر کنید ببینید این ها به چه صورت محشور می شوند دیگر.

اگر راه برهان است ثابت می کند این ها حیوانند.

اگر راه نقل است انبیاء فرمودند این ها حیوانند.

اگر نه راه عقل است و نه راه نقل، دو روز صبر کنید می میرید می بینید کی حیوان محشور می شود کی حیوان محشور  نمی شود.

این زندگی، زندگی حیوان است. همه این ها الان می بینند که شصت سال است یک عده را از شهرشان آواره کرده اند. آن ها که در اردوگاه متولد می شوند، نکاح می کنند، می میرند، همانجا هم دفن می شوند، احدی هم زبانش باز نیست.

خوب این چه انسانیتی است؟ چه علمی است؟ ...

--------------------------------------

پی نوشت:

* - معرفت شناسی شهودی- اعتقاد به خداوند، معاد، وحی و نبوت

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره شعراء، آیات 160 تا 175/ رادیو معارف/برنامه بر کرانه نور، 1394/8/5

زندگی با ستمگران انسان را به ستوه می آورد
انسان به ستود آمده دست به سلاح می برد
{امام حسین(علیه السلام)} فرمود شما چرا به ستوه نمی آیید؟!...
شایسته است که ملت سلطه پذیر با آن یاغی سلطه گر یک جا به جهنم برود. مستضعف و مستکبر یک جا به جهنم می روند...

دیگران را تشویق به مبارزه کن اما اگر تنها ماندی خودت صحنه را ترک نکن!...

زهیر می گوید ما در یک جنگی غنایم دریایی گرفتیم, وقتی سلمان ما را دید پرسید خیلی خوشحالید؟ گفتیم آری.
سلمان گفت نشاط واقعی آنجاست که سید شباب اهل جنت را یاری کنید...
فرمود من نه دست تسلیم دارم نه پای فرار؛ سخن از فرار نبود که اجازه بدهید من سمت دیگری بروم

هر تحلیل تاریخی غیر از این خطوط کلی باشد نارواست.

سخن از زنده ماندن نبود، سخن از این بود که من آمده ام دین را زنده کنم، هرچه شد.

* برگرفته از سخنرانی آیت الله جوادی آملی با موضوع تحلیل نهضت حسینی/ رادیو معارف/ برنامه بر کرانه فرات/ 1394/7/28