هرکس مبتلا به غنا شد خیال می کند مال، معیار فخر است.

أَنَا أَکْثَرُ مِنْکَ مالاً وَ أَعَزُّ نَفَراً (1) شعار خیلی هاست.

هیچکس نمی تواند بگوید من خودم زحمت کشیدم...خیلی ها هستند به دنبال کار می روند و چیزی گیرشان نمی آید

ما اگر واقعاً موحّدیم نباید اسلامی حرف بزنیم و قارونی فکر کنیم

آنکه می گوید من خودم 40 سال درس خواندم و مجتهد شدم، این اسلامی حرف می زند ولی قارونی فکر می کند.

او هم می گفت إِنَّما أوتیتُهُ عَلی عِلمٍ عِندی(2)، من خودم زحمت کشیدم پیدا کردم.

همین که دهن باز کردیم گفتیم من خودم 40 سال زحمت کشیدم به اینجا رسیدم این فکر، فکر قارونی است؛ این مرضی خدا نیست.

اگر گفتیم خدا را شکر که این فیض را به ما عطا کرده است، این فکر موحّدانه است.

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی، رادیو قرآن، برنامه سروش هدایت، 1394/6/17

------------

پی نوشت:

1.     سوره مبارکه کهف/ آیه 34 

2.     سوره مبارکه قصص/ آیه 78 

ما اگر ندانیم معیار ارزشی چیست وقتی که دیگران وضع مالی شان خوب است و وضع مالی ما خوب نیست خیال می کنیم داریم تحّمل می کنیم، حلم می ورزیم و صبر می کنیم.

این نیرو را بیجا صرف می کنیم، یعنی این قدرت تحمّل را درباره هیچی داریم صرف می کنیم.

اسلام به ما می گوید این یک چیز مهمی نیست که تو الان برای آن غصّه بخوری!

الان یک کسی که حکیم است و فقیه است و ... او دیگر غصه نمی خورد که فلان کس گل زده یا نزده؛ کل دنیا وضعش همین است، ما بیاییم غصه بخوریم که چرا نداریم؟!

فرمود این سرمایه را نگه دار ... این سرمایه را برای او صرف بکن؛ حالا فلان کس بیشتر دارد، فلان کس کمتر دارد، یک باری دارد می برد؛ این معیار ارزش نیست.

حکما معتقدند هیچ درختی ترقّی نمی کند چون اینکه بالا آمده فرع اوست، دم اوست، دهن درخت، سر درخت، چشم درخت، گوش درخت، مغز درخت داخل لجن است.

گفته اند سرمایه دار برجساز یا اتومبیل خوب تهیه کننده و مانند آن یک حیات گیاهی دارد. این دمش بالا آمده و سرش داخل لجن است. تمام فکرش این است که از خاک دربیاورد، روی خاک بچیند و خاک بر سر برود؛ همین!

ما حالا غصّه بخوریم که دیگری دارد و ما نداریم؟!

این حلم را، این بردباری را، این سرمایه را بیجا صرف کردن است.

تمام تلاش این بخش های قرآن کریم برای این است که برای چی داری غصّه می خوری؟ برای چی داری رنج می بری؟ ...

اگر معیار ارزش مشخص شد انسان نمی گوید من صبر کردم

یک وقت تا وضع مالی اش خوب نیست می گوید «فلک به مردم نادان دهد زمام مراد، تو اهل دانش و فضلی»!

خیر! اینجور نیست! غصّه برای چیزی دیگری است! رنج و حلم و صبر و بردباری برای چیز دیگر است.

هم تعلیل قرآنی هم تمثیل قرآنی برای تبیین معیار ارزش است.

وقتی اینچنین شد آدم این سرمایه حلم و صبر و بردباری را نگه می دارد برای مطالب دیگر، نه برای این! نه اینکه اینجا غصّه بخورد و بعد بگوید ما باید صبر بکنیم. نخیر! جای صبر نیست!

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی، رادیو قرآن، برنامه سروش هدایت، 1394/6/17

اینچنین نیست که هر چه در برابر حکم خدا شد ممکن است جاهلیّت باشد یا نباشد.

هر چه در برابر حکم خدا شد جاهلیّت است؛ خواه جاهلیّت کهن، خواه جاهلیّت مدرن.

اَفَحُکْمَ الجاهِلیَّةِ یَبغونَ؟

هر چه حکم اله نشد می شود جاهلیّت؛ خواه جاهلّیت این قرن، خواه جاهلّیت قرون گذشته.

منتهی شکل جاهلّیت ها متفاوت است.

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی، رادیو معارف، برنامه بر کرانه نور، 1394/6/21

به ما گفته اند هر روستایی می خواهی بروی، هر شهری می خواهی بروی اول ببین یک روحانی بفهم آنجا هست یا نه؛ اگر نیست، نرو! چون دینت در خطر است.

بالاخره یک علامه عسگری، یک علامه طباطبایی، یک علامه شرف الدّین ... باید باشد که فهل میدان باشد بگوید سحر چیست، معجزه چیست، وهابیت چه می گوید، اهل بیت چه می گوید، بهاییت چه می گوید، قرآن چه می گوید...

این که می فرماید روز قیامت از جهنمی ها می پرسند أَلَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ، نه یعنی مگر علی و اولاد علی(علیهم السلام) نیامد.

مگر فلان روحانی به شما نگفت؟ مگر فلان امام جماعت نگفت؟ مگر فلان سخنران حسینیه نگفت؟ البته آن روحانی هم حرف پیامبر و امام را می زند.

مگر برای تک تک افراد موسی و هارون می رود؟ آن زمان هم که جمعیت کم بود انبیاء در خانه تک تک افراد نمی رفتند.

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی، رادیو معارف(تفسیر آیات 10 تا 21 سوره شعرا)، برنامه بر کرانه نور، 1394/6/17

پخش و دریافت فایل صوتی

جایی نیست که حق و باطل باشد و قرآن، فاصل نباشد.

جایی نیست که حسن و قبیح باشد و قرآن، فاصل بین آن دو نباشد إِنَّهُ لَقَوْلٌ فَصْلٌ ...

آن شعری که در قرآن مذموم است و می گوید ما شعر نگفتیم(وَمَا عَلَّمْنَاهُ الشِّعْرَ) به معنای کلام منظوم نیست؛ منظور آن کلامی است که خیالبافی را تأمین می کند ...

او که از مُد می گوید یعنی می پسندم چون مردم اینچنین می پسندند؛

کسی که در این حد است، او با شعر و خیال زنده است؛

کسی که با مُد زندگی می کند، زندگی او زندگی شعری است؛ یعنی با خیال زندگی می کند.

اما کسی که با برهان حکم می کند و با حق زندگی می کند نمی گوید چون نمی پسندم، نمی کنم؛ می گوید چون باطل است نمی کنم.

می گوید چون حق است می پسندم، نه چون مردم می پسندند.

سخن وقتی می تواند محکم باشد که نه هزل باشد و نه شعر ...

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی(سوره مبارکه رعد، آیات 36 و 37)، رادیو معارف، برنامه بر کرانه نور، 1394/6/16

دین آمده تا همه ظنون را به یقین مبدّل کند

می گوید اگر استادی، محقق باش
اگر شاگردی، محقق باش
اگر در سدد تصدیقی، محقق باش
اگر در سدد تکذیبی، محقق باش

اگر تابعی، محققانه تابع باش
اگر رهبری، محققانه رهبر باش
اگر مقلدی، محققانه مقلد باش
اگر مرجعی، محققانه مرجع باش

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی، رادیو قرآن، برنامه سروش هدایت، 1394/6/15

... اگر می خواهید بدانید اهل دنیا هستید یا نه، ببینید اگر کسی به شما چیزی داد خوشحال می شوید اما اگر خیری به شما رسید آن سرور و نشاط را ندارید، بدانید شما اهل دنیایید و قرآن می فرماید اهل دنیا همواره در زحمتند.

قرآن می فرماید شما نشاطتان را در فهم معارف بدانید که اگر یک آیه بر شما معلوم شد، خوشحال شوید.

شما چیزی را تحصیل می کنید که روح و ریحان است برای شما و این برای شما خَیْرٌ مِّمَّا یَجْمَعُونَ است.

ببینید اگر کسی پولی به شما داد خوشحال می شوید یا اگر یک آیه را فهمیدید؟ قُلْ بِفَضْلِ اللّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَلِکَ فَلْیَفْرَحُواْ هُوَ خَیْرٌ مِّمَّا یَجْمَعُونَ

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی(سوره رعد، آیه 36)، رادیو معارف، برنامه بر کرانه نور، 1394/6/14

او که گفت "می خوردن من حق ز ازل می‌دانست, گر می نخورم علم خدا جهل بود"

اختیار من را هم ز ازل خدا می دانست

اراده من را هم ز ازل خدا می دانست

اگر اختیار و اراده من نباشد علم خدا جهل بود

همانطور که "دو دو تا پنج تا" مسحیل است نه قبیح، مجبور بودن انسان هم مستحیل است نه قبیح

انسان از اختیار مضطر است(چاره ای جز اختیار ندارد)

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی, رادیو معارف, برنامه بر کرانه نور، 1394/6/11

خیلی ها اسمشان در قبور کتب تاریخی دفن است وَ جَعَلْنَاهُمْ أَحَادِیثَ

اما بعضی ها صاحب نام و ماندگارند، مثل انبیاء ابراهیمی

این کتاب الهی قرآن، شما را صاحب نام و صاحب ذکر می کند...

بازی برای تقویت روحیه است

روزی یک ساعت، نه اینکه کسی حرفه اش را بازی قرار دهد.

بازی را لعب می گویند به معنی لعاب و آب دهان؛ مگر با آب دهان کسی می تواند تشنگی اش را رفع کند؟

این بازی، لعب است، مثل آب دهان است.

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی، رادیو معارف، برنامه بر کرانه نور، 1394/6/4

جلسه تفسیری حضرت آیت الله جوادی آملی که امروز از رادیو معارف پخش شد به طور اتفاقی مصادف بود با سالروز کودتای آمریکایی-انگلیسی 28 مرداد 32:

این وحی وزین و سنگین، آسان و دلپذیر است. لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ

این قرآن، سنگین و ثقیل است اما سبک مغز نیست.

متقین هم می شوند ثقیل و وزین، و جامعه را هم دعوت می کنند به اینکه ثقیل باشد.

استکبار اول آمد در افغانستان, طالبان را بوجود آورد, بن لادن را به وجود آورد، هر جنایتی را به دست آن ها انجام دادند و نشان دادند؛ بعد تبلیغ کردند اسلام یعنی این و سپس قرآن سوزی راه انداختند, وگرنه از اول که جرأت نداشتند به قرآن اهانت کنند.

ممکن است طولی نکشد که اوباما هم به سرنوشت قذافی دچار شود, إِنَّ رَبَّکَ لَبِالمِرصادِ

طوفان شن اتفاقی نبود, آن گرفتار شدن هواپیمای جاسوسی بی سرنشین هم اتفاق نبود, اینچنین نیست که دری به دیوار خورده باشد.

این کتاب, کتابی نیست که بشود با آن بازی کرد. این کتاب آمده به مسیحیت آبرو داده, به کلیمی و یهودی آبرو داده, اگر این کتاب نبود چیزی از یهودیت و مسیحیت هم نمی ماند. خدا را منزه از آن دانسته که به زمین بیاید با یعقوب کشتی بگیرد.... اگر کسی به این قرآن اهانت کند إِنَّ رَبَّکَ لَبِالمِرصادِ

حالا وظیفه ما چیست؟ قرآن به ما می فرماید نه راه کسی را ببندید و نه اجازه دهید کسی راه شما را ببندد؛ وَلِیَجِدُواْ فِیکُمْ غِلْظَةً، یعنی آن ها باید احساس کنند که شما ستبرید. دشمن باید بفهمد که نمی شود با شما کنار نیاید.

به ما گفتند زیارت وارث بخوانید ، اینکه فقط مخصوص سیّد الشّهدا نیست. ما به شهدا عرض می کنیم سلام بر شما که این کشور را طیّب و طاهر کردید, این کشور اگر معاذ الله در در آن دروغ و تهمت و... باشد که طیب و طاهر نیست.

یا کشور طیّب و طاهر نیست یا ما طیّب و طاهر نیستیم که خدا بساط ما را جمع می کند, از این دومی باید ترسید.

چون آن شهدا اصلاً دنبال این نبودند که به پست و مقامی برسند. آن ها می گفتند یا اعدام یا اعزام, دست در شناسنامه می بردند که جبهه بروند, حالا آن ها این کشور طیب و طاهر را به ما سپردند، وَلِیَجِدُواْ فِیکُمْ غِلْظَةً؛ کی فکرش را می کرد کسی گوش سفیر انگلیس را بگیرد بگوید برو بیرون او هم بگوید چشم؟ این ها از همین وَلِیَجِدُواْ فِیکُمْ غِلْظَةً آمده است.حالا اوباما کی هست که بخواهد تهدید کند؟ ...

برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی, 28 مرداد 1394, رادیو معارف, برنامه بر کرانه نور