دینِ بی علم خطرش کمتر از علمِ بی‌دین نیست
چند روز قبل عده‌ای از آلمان آمده بودند، اینها غالباً دانشگاهی بودند، دو خانم بین اینها بود بقیه هم همین خبرنگاران یا دانشمندان آلمانی بودند.
اینها آمدند آنجا فکر می‌کردم سؤالات علمی دارند؛ من دیدم اوّلین سؤال و آخرین سؤال و مهم‌ترین سؤالی که جلسه در همان مدار می‌گشت این بود که این خانم چه کرد که برای او این عظمت و جلال قائل‌اند؟!
این خیال کرد فاطمه معصومه مثلاً داروی سرطان کشف کرده یا مثلاً یک معدن گاز و نفتی کشف کرده، اصلاً متوجه نمی‌شوند که تجرید یعنی چه!
هیچ فکر نمی‌کردم که سؤالشان در این زمینه باشد، مهم‌ترین سؤالشان که تقریباً وقت جلسه را گرفت این بود که این زن چه کرد که این همه مردم به او احترام می‌کنند؟! اصلاً برای آنها باور کردنی نیست.
بعد به اینها گفتیم ما یک تجربه داریم یک تجرید داریم، روحی داریم، اخلاقی داریم، حقوقی داریم، معنویّتی داریم، عظمتی داریم، انسانیّتی داریم غیر از این حیوانیّت، تا کم کم به هوش آمدند که بله خبری هم هست.
اینها فکر می‌کردند اگر برای کسی عظمتی قائل‌اند، برای مزار او حرمتی قائل‌اند، برای او گنبد و بارگاهی دارند، حتماً یا صنعتی کشف کرده یا دارویی کشف کرده یا معدنی کشف کرده و امثال اینها؛ اصلاً در این فضا نیستند، در این فکر نیستند!
اینکه وجود مبارک پیغمبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: «الناس نیام فإذا ماتوا انتبهوا» بسیاری از اینها خواب‌اند.
به اینها گفته شد شما اگر علمی دارید که بدون دین است، خطرش همین جنگ جهانی اول و دوم است؛ اگر دینی که دارید بدون علم است یک وقت گالیله را تهدید به سوزاندن می‌کنید، یک وقت کلیسای‌تان قرآن را می‌سوزاند، این دینِ بی‌علم خطرش کمتر از علمِ بی‌دین نیست، اینها کار شماست.
اینها را باید دست بردارید، باید بدانید غیر از تجربه و حس، حقیقت دیگری هست به نام تجرید و عقل؛ و انسان غیر از این بدن، حقیقتی دارد به نام جان که گوهرِ انسان همان است و با ملکوت او وابسته است و با ابدیّت او؛ اصلاً این نشئه نسبت به حقیقتی که انسان در پیش دارد قابل قیاس نیست.
برگرفته از درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره احزاب، آیات 21 الی 27/ رادیو معارف/برنامه بر کرانه نور،1395/2/29
کلمات کلیدی:
