375

هدایت ابتدایی آن است که ذات اقدس الهی به وسیله عقل و نقل، جامعه را به حق هدایت کند که فرمود «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآنُ هُدًی لِلنّاسِ»(1)؛ ما بشر را هدایت کردیم، راهنمایی کردیم «هَدَیناهُ النَّجْدَینِ»(2)، «إِنّا هَدَیناهُ السَّبیلَ»(3) و مانند آن.

اگر کسی این هدایت الهی را بها داد، محترم شمرد و برابر آن عمل کرد، یک هدایت پاداشی خدا به او عطا می‌کند.

هدایت پاداشی همین گرایش و علاقه‌ای است که ذات اقدس الهی در قلب های عده‌ای ایجاد می‌کند؛ می‌بینید همین که نزدیک اذان ظهر شد، عده‌ای بی‌تابانه به طرف مصلّی و مسجد می‌روند، این گرایش، علاقه و لذت یک امر وجودی است، یک؛ امر وجودی بالأخره یک مبدأ می‌خواهد، دو؛ آنکه مقلّب قلوب است، این گرایش را ایجاد کرد، سه؛ این هدایت، هدایت پاداشی است.

فرمود «مَنْ یؤْمِنْ بِاللّهِ یهْدِ قَلْبَهُ»(4) معلوم می‌شود آن هدایت ابتدایی اثرش را کرده شخص ایمان آورده؛ این هدایت پاداشی است که خدای سبحان به افرادی که هدایت شده‌اند عطا می‌کند ...

یا فرمود «إِن تُطیعُوهُ تَهْتَدُوا» (5) اینها هدایت پاداشی است پس «لا هادی الا الله» چه هدایت ابتدایی چه هدایت پاداشی؛ این همان جمله‌ای است که فرمود «وَ مَنْ یهْدِ اللّهُ فَما لَهُ مِنْ مُضِلِّ»(6).

درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/ جلسه 30 تفسیر سوره مبارکه «زمر»، آیات 36 الی 38

پی نوشت ها:
1- سوره بقره، آیه185
2- سوره بلد، آیه 10
3- سوره انسان، آیه 3
4- سوره تغابن، آیه 11
5- سوره نور، آیه 54
6- سوره زمر، آیه 37 (آیه مورد بحث)

متن کامل جلسه - صوت کامل جلسه

صوت تلگرام - متن تلگرام