240

الآن چشم ما کاری را به عهده دارد، گوش ما هم کاری به عهده دارد، هر کدام کار خودشان را انجام می دهند؛ گوش هرگز غصه نمی خورد که من چرا نمی بینم، ای کاش من هم می دیدم! چشم غصه نمی خورد که من چرا نمی شنوم، ای کاش من می شنیدم! هر کدام کار خودشان را دارند.

انسان به جایی می رسد که راضی است به آنچه ذات اقدس الهی به او داد و هرگز طمع در غیر آن نمی کند و چون طمع نمی کند همیشه راحت است؛ اگر طمع در آنجا باشد، آرزو در آنجا باشد، تازه اول عذاب است ...

بهشت عالمی است که اصلاً نمونه آن را ما در دنیا نداریم ... اگر در اثر داشتن فرزند صالحی، یک اثر خوبی، گناهکاری بدون توبه مُرد و مورد عنایت حق شد، وارد بهشت شد، این اصلاً یادش نیست که معصیت کرده، اصلا حُر (سلام الله علیه) یادش نیست که آن کار را کرده، وگرنه برای او اول جهنم بود، مگر یادش است؟ مثل سایر بهشتی ها اصلاً یادش نیست که جلوی حضرت را گرفته، اگر یادش باشد که برای او هر لحظه جهنم سوزان است؛ آن جا «لَا لَغْوٌ فِیهَا وَلَا تَأْثِیمٌ»(1) است، «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ»(2) است.

چقدر این روایت شیرین است؛ وقتی از وجود مبارک حضرت سؤال می کنند که نوح در بهشت و پسرش در آتش است، این چه بهشتی است؟ فرمود اصلاً یادش نیست ...

یادش نیست یعنی چه؟ ... سؤال های خوب را همه نمی کردند؛ در ذیل آیه سوره مبارکه «هود» که در جریان «إِنِّی أَعِظُکَ أَنْ تَکُونَ مِنَ الْجَاهِلِین»(3) آمده است، آنجا از حضرت سؤال می کنند که این چه عشقی است که پدر در بهشت است، پسر در جهنم دارد می سوزد و او باکی ندارد؟

فرمود: اصلا یادش نیست؛ یعنی چه یادش نیست؟ ... اگر کسی نسبت به ما بد کرد ما نهایت احسانی که می توانیم نسبت به او کنیم چیست؟ این است که برای کسی نگوییم به روی او هم نیاوریم، تا آنجا که ممکن است نسبت به او احسان کنیم، پیش از این که دیگر از دست ما بر نمی آید.

اما در درون او این مطلب نهادینه است که او هر وقت به یادش بیاید که نسبت به ما بد کرده شرمنده می شود؛ اگر ما بخواهیم این شرم را از او پر داریم مقدور ما نیست؛ ما که «مقلُب القلوب» نیستیم و اما خدا چون «مقلّب القلوب» است کلاً از قلب حُر (سلام الله علیه) برمی دارد، اصلاً یادش نیست که معصیت کرده، از قلب مطهّر نوح بر می دارد که فرزندی داشت.

این کار خداست، چون این کار هیچ مقدور ما نیست، درک آن هم برای ما آسان نیست، و گرنه آنها که اگر - معاذ الله - حُر یادش باشد که چه کار کرد که اول عذاب است برای او؛ همه آنها این طور هستند.

خلاصه این وضع بهشت است

درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره مبارکه «زمر»، آیات 19 الی 22

پی نوشت ها:

1- سوره طه، آیه 23

2- سوره فاطر، آیه 34

3- سوره هود، ایه 46