میبینید مردان الهی هم در جامعه زندگی میکنند اما کسی آنها را بازی نمیدهد برای اینکه آنها طوری فکر میکنند و چیزهایی میخواهند و به دنبال چیزهایی هستند که در دسترس بازیگران نیست؛ بازیگران ابزاری دارند که آنها به آن اعتنا نمیکنند لذا مصوناند میشوند مخلَص، «وصائناً لنفسه» و مانند آن.
اینکه درباره فقیه و مرجع گفته شد «صائناً لنفسه» باشد یعنی همین.
«صائناً لنفسه» به معنی عادل نیست، به معنی باتقوا نیست، خُب معنی عادل و باتقوا را که در جملههای دیگر گفته که «مطیعاً لأمر مولاه» باشد، «مخالفاً لهواه» باشد، این معنای خاصّ خودش را دارد، باتقوا باشد، عادل باشد؛ اینها را با آن جملههای دیگر بیان کردند.
صیانت نفس یعنی بازیگرها را بشناسد، نه کسی را بازی دهد، نه بازی کسی در او اثر کند؛ نه راه کسی را ببندد، نه بیراهه برود...
گفتند مرجع، طبق آن بیان منسوب به وجود مبارک امام عسکری(سلام الله علیه) «مطیعاً لأمر مولاه» باشد، «مخالفاً لهواه» باشد، واجبات را انجام میدهد، محرّمات را ترک میکند و اهل تقوا و عدالت است برای اینکه فرمود مطیع امر مولاست، تارک هواست و امثال ذلک.
اما «صائناً لنفسه» یک مطلب دیگر است.
اگر کسی بخواهد زمام اموری را یا امور عدهای را به عهده بگیرد باید عزیز باشد، یعنی نفوذناپذیر باشد و این صیانت نفس از همان عزّت سرچشمه میگیرد.
فرمود اگر این شد، هیچ کسی نمیتواند در اینها اثر بگذارد برای اینکه اینها در دسترس کسی نیستند در تیررس کسی نیستند إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ.
آنگاه خدای سبحان برای اینها عزّت را مقرّر کرده است و کسی نمیتواند در برابر عزّت عطاشده? الهی کسی را ذلیل کند.
گزیده درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره فاطر، آیات 9 الی 11
کلمات کلیدی: