217

آیا ما علم دینی داریم یا نداریم؟

در این مسأله هیچ علمی پاسخ‌گو نیست، مگر فلسفه که آیا علم دینی هست یا نیست؟

چون بحث هستی شناسی به عهده فلسفه است؛ علم فلسفه است که می‌گوید چه در جهان هست و چه در جهان نیست، پس این مسأله را ما باید به فلسفه بدهیم.

اگر ـ معاذ الله ـ آن فلسفه، فلسفه الحادی بود، اولین کاری که می‌کند خودش را روسیاه می‌کند، بعد همه علوم را هم سیه‌رو می‌کند.

برای اینکه فلسفه الحادی می‌گوید ـ معاذ الله ـ در عالم خدایی نیست، وقتی خدایی نبود، وحی و دین هم نیست.

اولین جنایتی که این فلسفه الحادی می‌کند، خودش را روسیاه می‌کند، می‌شود فلسفه الحادی؛ بعد همه علومی که در جهان هست، اینها را سیه‌رو می‌کند می‌شود علم غیر دینی.

ما علم دینی نداریم اصلاً؛ وقتی اصل دین در عالم نیست، اصل خدا ـ معاذ الله ـ نیست، علم دینی هم می‌شود فسون و فسانه.

ولی اگر این مسأله را به فلسفه الهی دادیم، فلسفه الهی دو تا کار خوب و خدمت انجام می‌دهد:

اول خود را روسفید می‌کند، می‌شود فلسفه الهی، می‌گوید خدایی هست، دینی هست، قیامتی هست، خودش می‌شود فلسفه الهی.

بعد همه علوم را هم الهی می‌کند، می‌گوید آنچه در جهان هست فعل خداست، چیزی در جهان نیست که فعل خدا نباشد؛ آن وقت هر علمی که در جهان هست بررسی کردنِ فعل خداست، بررسی فعل خدا یقیناً دینی است.

ما که الآن داریم بررسی قول خدا را به عهده می‌گیریم چرا حرف ما دینی است؟ می‌گوییم خدا چنین گفت، خدا چنین گفت؛ آن که در دانشگاه است می‌گوید خدا چنین کرد، خدا چنین کرد، او اگر دینی‌تر از این نباشد، مثل همین است.

اینجا می‌گویند خدا چنین گفت، خدا چنین گفت، آنجا می‌گویند خدا چنین کرد، خدا چنین کرد.

اگر فلسفه الهی پاسخ مثبت داد و گفت دین داریم، آن وقت علم غیر دینی نخواهیم داشت؛ ولی اگر علمی بود که موضوع او فعل انسان باشد نه «فعل الله»، مثل سینما و امثال سینما که چه کار بکند بله این می‌تواند دینی باشد می‌تواند غیر دینی.

مطلب مرتبط قبلی: علم دینی و سینمای دینی کدام است؟

درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی/سوره مبارکه «زمر»، آیات 8 الی 12

متن و صوت کامل جلسه